#14. Lùi một bước trước khi quyết định

Mình vốn dĩ suy nghĩ và cân nhắc rất kĩ trước khi thực hiện hành động nào đó. Để mình kể bạn một câu chuyện đã dạy mình “Uốn lưỡi bảy lần trước khi nói”.

Mình vốn dĩ suy nghĩ và cân nhắc rất kĩ trước khi thực hiện hành động nào đó, đặc biệt các hành động có chi phí cao như mua một món hàng đắt tiền hay thực hiện một dự án. Để mình kể bạn một câu chuyện đã dạy mình “Uốn lưỡi bảy lần trước khi nói”.

Năm ngoái, mình có planđi tiêm vắc xin. Vắc xin này cần tiêm 3 mũi, giá tiêm cũng khá chát. Thời hạn tiêm cũng khá khắt khe: các mũi cần cách nhau ít nhất bao lâu, mũi cuối cần cách mũi 1 không quá 1 năm…. Mình đã săn một vài cơ sở tiêm và bệnh viện nhưng đều hết thuốc tiêm. Mãi tới đầu tháng 6, mình mới tìm được một bệnh viện có thuốc đó. Nhưng vì giá thuốc đắt và mình cũng cố xem có chỗ nào “quen thuộc” và “đáng tin” hơn không, nên chần chừ mãi tới cuối tháng mới quyết định xuống tiền.

Khi tới nơi, nhân viên báo mình chỉ còn đúng duy nhất 1 mũi tiêm. Mình đã quyết định tới tiêm vì mình định đặt trước 2 mũi tiêm sau đó để đảm bảo mình có thuốc và được tiêm đúng thời hạn. Nhân viên đã nói thêm thông tin là tháng sau, thuốc sẽ về. Và mình đã quyết định tiêm thuốc đó.

Mũi tiêm thứ 2 của mình là cách đó khoảng 7 tháng. Và ở cơ sở tiêm khác.

Thuốc đã không về như lời hứa.

Ngay sau khi mình đóng tiền tiêm thuốc và trong khoảng thời gian mình chờ đợi mũi tiêm số 2, mình đã không ngừng tự hỏi sao mình lại có quyết định “đi vào lòng đất” đó.

Bình tâm lại, mình thấy có những yếu tố đã tác động tới khoảnh khắc đó của mình:

• Vì mình đã bỏ nhiều effort nên mình khó từ bỏ quyết định đó. Nó không chỉ là việc mình đã phi xe gần 1 tiếng đồng hồ sang Thủ Đức, mà là suốt 1 tháng trước đó, mình đã tìm hiểu, chờ đợi ở nhiều cơ sở, và đấu tranh nội tâm để đưa ra quyết định sẽ đi tiêm ở đây. Trước đó mình đã gọi điện confirm là sẽ có thể đặt trước thuốc cho 2 đợt còn lại. Tất cả effort về mental, thời gian đó đã khiến mình muốn commit với hành động này, như James Clear từng viết:

  If you invest a lot of time and money into a particular strategy, it will be hard to give it up on that strategy. The more energy you put into something, the more ownership you feel toward it. Bad business ideas, toxic relationships, and destructive habits of all kinds can be hard to let go once they become part of your identity.

• Mình quá lạc quan về khả năng thuốc tiêm sẽ về đúng thời điểm xảy ra (confidence score). Khi chị nhân viên báo thuốc sẽ về trong vòng 1 tháng tới (Đúng thời điểm mình cần tiêm mũi 2), mình đã lu mờ những suy nghĩ, đánh giá từ trước của mình. Honestly, lúc trước đó khi trao đổi với nhân viên qua điện thoại, mình hiểu là đợt này nhu cầu tiêm cao, số lượng thuốc về Việt Nam rất hạn chế.

  Mình học 2 bài học đắt giá: những yếu tố mình không kiểm soát được khiến rủi ro cao lên, mình nên đánh giá cẩn thận rủi ro kiểu đó để xem bản thân có thể chấp nhận được không. Bài học thứ hai là, đừng tin ngay vào lời hứa của người khác. Họ có incentive (thuyết phục mình) nên họ dùng những lời lẽ ngọt ngào, chắc chắn nhất. Nhưng mình mới là chịu trách nhiệm cho quyết định đó, nên mình phải thực sự tỉnh táo. Bài học này cực kì đắt giá đối với PM mà mình sẽ chia sẻ khi có cơ hội.

• Cảm giác FOMO: mình sợ hết mũi tiêm, sợ bỏ qua thời điểm tiêm này thì sẽ không biết khi nào có được thuốc nữa.

Như mình nói, ngay tại thời điểm mình thanh toán xong, mình nhận ra rằng mình đã bị che mắt. Mình bị chính những suy nghĩ và cảm xúc của mình khiến mình quyết định không đúng đắn.

Take a step back, mình hoàn toàn có thể đợi 1 tháng nữa (thời điểm nhân viên hứa). Nếu có mũi tiêm mới, mình sẽ tiêm và đặt cọc. Thay vì tiêm ngay tại thời điểm này, khả năng cao mình sẽ không thể có mũi số 2 và số 3. Khi đó, việc mình tiêm ở ngay thời điểm đó cũng không có ý nghĩa.

Mình cũng có những bài học về sự che mắt của cảm xúc trong công việc như vậy. Dù bài học trên thấm thía với mình, nhưng vẫn có những lúc mình không nhận ra cảm xúc đang che mắt mình. Có những khoảnh khắc rất đơn giản như mình bực mình vì team chưa hoàn thành điều này, vì Manager đã không làm điều kia, vì bản thân mình đã thất bại điều nào đó,…

Câu thần chú “Take a step back” không phải lúc nào mình cũng có thể kiểm soát bản thân để thực hiện điều đó, nhưng, mình tin rằng, nhận thức được 1 điều đã giúp bạn đi nửa quãng đường.

Bạn đã bao giờ cảm thấy hối hận về một quyết định vội vàng của mình chưa? Chia sẻ thêm với mình nhé.